بسیاری از کارشناسان معتقدند بررسی فاصله میان سالهای ۹۰ و
۹۱ برای اقتصاد ایران درسآموز است. آغاز رکود و تلاطم تورم منجر به کاهش مصرف خانوارها
در اقتصاد شده و همچنین مصرف کالاهای بادوام در اقتصاد ایران را با مخاطره مواجه کرده
است.
به گزارش خبرنگار تابناک اقتصادی، سال ۱۳۹۰ در اقتصادایران را باید یکی از سالهای عجیب دانست،
آغاز رشد سریع تورم در اقتصاد ایران و اولین سال رشد منفی تولید ناخالص داخلی ایران
موجب شده بود تا بسیاری از شاخصهای اقتصادی تغییر قابل ملاحظهای را تجربه کنند.
این
وضعیت در اقتصاد ایران، هشداری بود تا کارشناسان به مسئولان دولتی گوشزد کنند که وقوع
پدیده رکود- تورمی جدیتر از هر زمان دیگری است.
آمارهای بانک مرکزی چه می گوید؟
برای بررسی اینکه در اولین سال وقوع تورم بالا، رشد منفی یا
وضعیت رکودی- تورمی چه بر سر اقتصاد ایران و شاخصهای آن رفته نیاز به بررسیهای عمیق
و حتی آمارهای بروز شده بانک مرکزی است.
آمارهای بانک مرکزی همچنان با یک تاخیر تقریبا
دو ساله بروز میشوند و به همین دلیل برخی کارشناسان عقبه نظام آماری کشور را مورد
نقد قرار میدهند.
حالا اما مقایسه میان سالهای ۹۰ و ۹۱ میتواند در برخی موارد
راهگشا باشد. مصرف که در اقتصاد و نزد بسیاری از اقتصاددانان متاثر از درآمد است در
میان این سالها چه تغییری کرده است؟
هزینه مصرف نهایی بخش خصوصی در فاصله سال ۹۰ تا
۹۱ در حدود دو هزار میلیارد تومان کاهش نشان میدهد و این میزان برای مصرف نهایی بخش
دولتی تقریبا یکهزار میلیارد تومان است.
این درحالی است که اقتصاد ایران در فاصله این سالها رشد منفی
بیسابقهای را تجربه کرده است. تفاوت هزینه مصرف نهایی خانوارهای کشور بر
حسب گروههای مختلف هزینه به قیمت بازار سالهای ۹۰ و ۹۱ در نمودار دوم مشخص شده است.
بیشترین کاهش مصرف مربوط به گروه حمل و نقل و ارتباطات بوده است و در این میان بخش
بهداشت و مسکن از رشد هزینه مصرف برخوردار بوده است.
بیشترین کاهش مصرف در گروه کالاهای
بادوام
در قسمت هزینه مصرف کالاهای بادوام، نیمه بادوان و بیدوام،
اقتصاد ایران در این سالها با کاهش هزینه مواجه بوده است. بیشترین کاهش مصرف در گروه
کالاهای بادوام به میزان ۳٫۵ هزار میلیارد تومان مشاهده میشود.
منظور از کالاهای بادوام
کالاهایی هستند که مصرف آنها در طول یک سال مالی تمام نمیشود مانند تجهیزات کارخانهها
و اقلامی مانند خودرو.
همچنین آن طور که
بررسیهای بانک مرکزی نشان میدهد مصرف گروه خوراکیها و آموزش و فرهنگی، تفریحی
در میان این سالها با کاهش مواجه شده است.